Speelse innovaties bij Kindergeneeskunde
De afdeling Kindergeneeskunde van het Deventer Ziekenhuis staat open voor nieuwe technologieën en innovaties om zorg op afstand te verlenen. Het Wetenschapsbureau is bezig met medisch wetenschappelijke onderzoeken die de gezondheidszorg voor zowel patiënten en ouders, als voor medici vergemakkelijken. Op dit moment onderzoekt het Deventer Ziekenhuis 2 nieuwe technologische toepassingen voor kinderen, namelijk de zorgrobot Maatje en de Spiroplay app.
Samen bewegen met Robot Maatje
Dr. Joyce Faber, wetenschapscoordinator en manager Wetenschapbureau, begeleidt beide onderzoeken en vertelt over de verwachte meerwaarde van zorgrobot Maatje. “Het is een robot die jonge oncologische patiënten helpt bij het doen van oefeningen, zodat zij zich fitter gaan voelen. Robot Maatje doet de oefeningen voor die de kinderen thuis kunnen nadoen.
Beweging stimuleren
Faber vertelt waarom beweging juist voor kinderen met kanker cruciaal is. “Zij ondergaan een intensief en langdurig behandeltraject. Hun ziekte, behandeling en de bijwerkingen beperken de lichamelijke activiteit. Conditie en spierkracht gaan snel achteruit. Gezonde kinderen bouwen spelerderwijs hun fysieke conditie op door contact met andere kinderen. Om een sociaal isolement en vermindering van fysieke fitheid zo veel mogelijk te beperken, is beweging een must. Robot Maatje kan daarbij een goede hulp zijn om beweging te stimuleren.”
Hoe werkt het?
Zorgrobot Maatje is een sprekende robotpop die geprogrammeerd is en na een commando oefeningen voordoet die het kind kan nadoen. Elke patiënt die met robot Maatje gaat bewegen, heeft een persoonlijk programma dat taken laat zien en aanmoedigt. Het kind draagt daarnaast een borstband om de mate van inspanning, de hartslag en de ademhaling te meten. Op basis daarvan geeft Maatje feedback aan het kind, maar het geeft ook de arts inzicht in de lichamelijke conditie. Zorgrobot Maatje is eenvoudig te bedienen en kinderen vinden het erg leuk om oefeningen mee te doen.
Hoe ziet het onderzoek eruit?
Voordat Maatje op een goeie en veilige manier ingezet kan worden, is onderzoek nodig. Het Medisch Spectrum Twente heeft hier in samenwerking met het Deventer Ziekenhuis, de Universiteit Twente en Revalidatiecentrum Het Roessingh een onderzoeksbudget voor gekregen binnen een samenwerking van Pioneers in HealthCare (PIHC) en er is een algoritme ontwikkeld voor robot Maatje. Het vervolg is het uittesten van Maatje met het algoritme bij een aantal proefpersonen die oncologische zorg nodig hebben. Het gaat om kinderen met leukemie van 4 tot 10 jaar die een deel van hun behandelingstraject krijgen in het Deventer Ziekenhuis of het Medisch Spectrum Twente, maar in nauw contact staan met het behandelteam van het Prinses Maxima Centrum Utrecht. Het experiment begint na goedkeuring van het onderzoek in het Deventer Ziekenhuis en in het Medisch Spectrum Twente en zal 2 á 3 maanden duren.
Beter leven
Faber: “Bij innovaties kun je niet zonder elkaar. Op het gebied van wetenschap, zorg en innovatie hebben we als Pioneers in HealthCare samen een jaar gewerkt aan het algoritme. Dat is nodig, voordat Maatje effectief ingezet kan worden. Als de verwachtingen uitkomen, heeft de zorgrobot veel voordelen. Wij denken dat kinderen sneller herstellen, zowel fysiek, maar ook sociaal. Zo komen ze uit het cirkeltje van zich ziek voelen en is er meer interactie met andere kinderen wat deze patiënten weer actiever en levenlustiger maakt. Wij hopen dat Maatje de kwaliteit van leven van deze groepe kinderen verbetert. Dat is tenslotte het doel van de gezondheidszorg.”
Spiroplay app voor astmapatiënten
Een andere innovatie die het Deventer Ziekenhuis samen met het Medisch Spectrum Twente, Universteit Twente en Saxion Hogeschool in onderzoek heeft, is de Spiroplay app. Dit onderzoek richt zich op een game app voor kinderen met astma. Kinderarts Monique Gorissen is lid van de Innovatieraad en aanjager van deze wetenschappelijke studie. “Met hulp van deze app kunnen we longfunctiemetingen leuker maken en de techniek van het blazen daarvoor verbeteren. We werken aan een pilot om de prestaties, de gebruiksvriendelijkheid en de ervaring van de gebruikers te meten en zo nodig te verbeteren.”
Frequente monitoring
Gorissen begeleidt het onderzoek en legt uit dat deze app op een speelse wijze de longfunctie van astmakinderen kan onderzoeken. “Astma geeft een grillig ziekteverloop en klachten zijn vaak niet aanwezig tijdens de reguliere policontroles. Met deze Spiroplay app meten we de longfunctie van het kind in de thuissituatie. Dat geeft ons meer informatie om achteruitgang en astma-aanvallen te beperken.”
Leuke blaastesten
Plaatjes die de mate van het blazen aangeven, ondersteunen de blaasopdrachten. Bijvoorbeeld hoe harder het kind blaast, hoe sneller de auto gaat rijden op de app of hoe meer ballonnen er verschijnen. Na de test krijgt de patiënt feedback uit de app over wat goed ging en wat beter kan. Het blijkt dat kinderen het leuk vinden om op deze manier dagelijks blaastesten te doen.
Meer grip
“Tot op heden voeren we deze blaastesten in het ziekenhuis uit. Maar in de rustige omgeving van het ziekenhuis, zonder inspanning en zonder allergenen, meet je bij kinderen vaak geen afwijkingen. Dan meten we de longfunctie meermaals en soms zelfs gecombineerd met een inspanningstest. Dat kost meer tijd voor de zorgverleners en voor de patiënt,” licht Gorissen toe. “De verwachting is dat we met deze app meer grip hebben op het ziekteverloop van astmapatiënten. Tevens is deze methode goedkoper. Patiënten met taaislijmziekte gebruiken al een dergelijke app en de resultaten zijn veelbelovend. We hopen na het uitvoeren van een pilot, eerst met 60 patiëntjes in de 2 ziekenhuizen, daarna met 20 tot 30 kinderen thuis, het onderzoek positief af te ronden, zodat we de app in de appstore kunnen aanbieden en veel breder kunnen inzetten.”