''Patiënt thuis zien, geeft nieuwe inzichten''

Cardioloog Wouter Jansen Klomp

Cardioloog Wouter Jansen Klomp is in het Deventer Ziekenhuis betrokken bij het project DZ Thuis. Hierbij is er wel sprake van ziekenhuiszorg, maar gebeurt die zorg thuis bij patiënten (zie elders in dit magazine). Hij kende die systematiek vanuit Zwolle toen hij daar als cardioloog werkte. Over zijn ervaringen in Isala zegt hij: ‘Het was vooral voor de patiënt een geweldige verbetering.’ Toch is deze vorm van ‘thuiszorg’ nog geen standaardzorg in Nederland. Wouter Jansen Klomp: ‘Er moeten nog wel wat schotten weg.’

In Zwolle worden patiënten met hartfalen al een jaar of vijftien thuis gevolgd. Alkmaar kent die systematiek inmiddels ook, Deventer volgt nu, maar voor de rest is het stil in ziekenhuisland. Waarom wordt een – toch als succesvol bestempelde methodiek- niet door andere ziekenhuizen gekopieerd? Wouter Jansen Klomp: ‘Dat heeft toch vooral met de financieringssystematiek in Nederland te maken. Wie krijgt welk deel van de vergoeding die door de zorgverzekeraar moet worden verstrekt? Dat maakt deze zorg lastig.’ Terwijl die wel succesvol is. Jansen Klomp: ‘De patiënten in Isala vonden het collectief fijn. In plaats van gemiddeld negen dagen (en soms langer) in het ziekenhuis te liggen, is thuis herstellen veel prettiger.’

Onderzoek
Veel onderzoek naar de zorguitkomsten bij patiënten met hartfalen en deze monitoring is er nog niet gedaan. In het Deventer Ziekenhuis vindt nu wel gestructureerd onderzoek plaats naar de uitkomsten. Jansen Klomp: ‘Maar de aanname is toch wel dat het beter is. Zo zijn mensen thuis meer in beweging dan in het ziekenhuis, hetgeen goed is voor herstel. We verwachten ook dat een delier of ziekenhuisinfectie minder snel zal optreden.’ De onderzoeken vanuit Zwolle en Alkmaar laten in ieder geval zien dat deze zorg veilig geleverd kan worden.’ Toch zegt Jansen Klomp ook: ‘Je moet ook weer oppassen dat de zorg voor hartfalenpatiënten thuis niet langer doorloopt dan dat-ie in het ziekenhuis geweest zou zijn. Dat dreigt wel. Als het loopt thuis, dat je het (te) lang blijft doen.’

Vertrouwen
Hartfalen patiënten worden nu thuis door ziekenhuismedewerkers bezocht. Dat zorgt voor een andere dynamiek tussen artsen en verpleegkundigen. Jansen Klomp: ‘Als cardiologen moeten we nu meer vertrouwen op de waarnemingen van de verpleegkundigen. Mijn ervaring is dat ze dat goed kunnen en ook leuk vinden. Het zorgt ook voor nieuwe dynamiek in het werk.’ Niet alleen in het ziekenhuis, verpleegkundigen komen nu ook bij mensen thuis. En dat zorgt soms ook voor dankbare bijvangst. Jansen Klomp: ‘We kwamen eens bij iemand waar het thuis echt een chaos was. Hieruit bleek al snel dat de patiënt zich niet aan leefstijladviezen hield, wat ook één van de redenen was dat de patiënt niet van zijn klachten af kwam. Zo’n inzicht is dan wel verhelderend. Daar waren we in het ziekenhuis niet achter gekomen.’ Als vervolg op deze eerste stap in het verplaatsen van onze klinische opname naar de thuisomgeving, zullen we ook kijken hoe we hierin zo goed mogelijk kunnen samenwerken met de collega zorgorganisaties binnen Salland. Verpleegkundigen van de thuiszorg zijn natuurlijk veel meer ingericht op het leveren van zorg bij patiënten thuis, maar staan weer wat verder af van de specialistische zorg voor onze cardiologische patiënten. In het project onderzoeken we wat de beste manier is om deze cardiologische zorg duurzaam in de thuissituatie te kunnen aanbieden.

Per saldo wil het ook niet zeggen dat het voor het ziekenhuis gunstig is om patiënten thuis te behandelen. Jansen Klomp: ‘Als businesscase is het lastig. Financieel is het op dit moment aantrekkelijker om die patiënt twee weken in de kliniek te behandelen. Maar we hebben gelukkig ook een maatschappelijke opdracht: de patiënten een zo prettig en veilig mogelijke zorg bieden. En dat kan thuis nu eenmaal beter. En omdat er een groeiende zorgvraag is, er minder handjes en meer ouderen zijn, moeten we ook wel ziekenhuiszorg terugdringen.’ Maar als gezegd: dan moeten er ook nog wel wat schotjes in de zorgfinanciering verdwijnen. Desalniettemin zegt Jansen Klomp: ‘Dit soort zorg, zorg bij mensen thuis, is echt zorg van de toekomst.’